Stanislaw Szukalski'nin "Kayıp Sanatı"ndan bir eser: Madenci. Madenci anıtı önünde verdiği poz 1939'da Varşova'da çekildi. Staj, Katowice'deki Silesian Müzesi için yaptığı bu anıt hakkında şunu söyler: "Polonya tarafından 10 metrelik bir bronz heykel yapmakla görevlendirildim". Bu anıt müzede sergilenince Varşova'daki eleştirmenler onu yaşayan en büyük sanatçı ilan etti. Bir zamanlar Michelangelo'yu çevreleyen sevgi ve saygı kadar eşsiz övgü onu da sarmalamıştı (Bkz. "Mücadele: Szukalski'nin Hayatı ve Kayıp Sanatı"). Fakat şehir 2 ay sonra Alman bombardıman uçakları tarafından bombardımana tabii tutulunca yüzlerce eserinde olduğu gibi bu anıt da yok edildi. Kendisinden Hitler ve Göring için anıtlar da bu yüzden istenmişti. Çünkü heykelleri Nazi dönemindekiler gibi "Granit Adam" tipindeydi.
PLAN 2. Bu planı Menkaure Piramiti'nde aşağıdaki araştırmaların yapılmasını teşvik etmek için hazırladım. Çünkü Giriş Koridoru ve Azalan Koridorunun tam uzunluğunu ve yatay ve düşey izdüşümlerini bilmeme rağmen piramit platformunun bunu nasıl parçaladığı konusunda epey bir boğuşmam oldu. Bu nedenle bu plana "Plan 2" dedim. Belki de Plan 1'dir, bilemiyorum. Bunu araştırmalar gösterecektir!
1. Piramitteki Giriş ve Azalan Koridorların Eğim Açıları. Her ne kadar bunlar tek parça da gözükse Giriş Koridoru granitle kaplandığından aşağısındaki Azalan Koridora göre eğim açısı biraz daha az olmalıdır. Tıpkı Büyük Piramit'teki gibi. Bunun için şu bulguyu verebiliriz: Kapıdan geçen 5. taş sırasının seviyesi 1+23/28 RC olması gerekirken 1+11/14 RC'dir. Hata 1+11/14-(1+23/28)=1/28 RC = 1 Parmak'tır.
2. Kapı Seviyesi ve Piramit Platformu. Planı hazırlarken en çok zorlandığım konular bunlar oldu. Özellikle piramite giriş altındaki ilk taş ve varsa piramit platformu açığa çıkartılmalı ve Giriş Koridoru'nun seviyesi tam kapının altından alınmalıdır. Şimdiye kadar kimse bu seviye ölçümünü yapamadı. Perring (1837), Petrie (1881) ve Rinaldi (1966) zamanında piramit girişinin altı hep kum ve atıklarla doluymuş ve onlar da doğrudan ölçüm yapmak yerine dolaylı ölçümler yapıldı.
Bu araştırmalar için size şu örnekleri verebilirim:
2.1. Mike Haduck geçen yıl (15 Ocak 2021) piramitin granit taşlarını incelerken kapı altındaki ilk taş sırasının görünmediği görülüyor. Çünkü ilk taş sırası kumun altında gömülüdür (Bkz. "PYRAMID OF MENKAURE (A stone masons Commentary) MIKE HADUCK").
2.2. "Granite clues to the pyramids hidden in plain sight" belgeselinde ise kumlar temizlenerek ilk taş sırasından 3 granit taş açığa çıkarılmış ve onların bombeli bir yapıda olduğu görülmüştür. Bunların altında kireç taşından yapılma piramit platformunun olup olmadığı belli değildir. Bu granitler işlenmediği yani üzerleri piramitin eğim açısına göre düzlenmediği için platformla ilişkilendirilmemiş görünür. Fakat 7:13'te kapı altındaki kumların birazı temizlenmiş ve oradaki granitlerin bir kısmı açığa çıkartılmış ve sonra ne olduysa tekrar kumlar dolmuş. Orada kapı altındaki ilk granit taşın yukarısındakiler gibi düzlenmiş olduğu görülüyor ve eğer tabanına kadar temizlenirse platformu görme şansımız olacak!
2.3. 20 Mayıs 2009'da çekilen şu resimde (ki bu resmi bir linkle planda da verdim) ilk taş kırık bir şekilde görülüyor. Tabanına kadar temizlenen bu taşın altında platform gözükmez!
Lazermetre Çıktı, Mertlik Bozuldu!
Örneğin piramiti güney tarafında bulunan ortadaki uydu piramitteki (G3b), Maragioglio-Rinaldi'ye göre, azalan koridorun eğim uzunluğu 17.30 M, mevcut zeminin platformdan yüksekliği 76 CM ve eğim açısı 27° 12' iken (bkz. L'Architettura Delle Piramidi Menfite Parte VI, Tavole 13, Fig. 3, S. 13)
Bu resim ISIDA Projesi'nden alınmıştır. Bkz. The Pyramid of Menkaure.
resminde gördüğünüz gibi 27.9° ya da 27° 54' dır.
Peki lazermetreyle yapılan bu yeni ölçü bize ne söylüyor?
Şunu söylüyor: Defin odasının tabanı, piramit platformunun
17.30 M.Sin[27.9°] - 0.76 M = 14.00353650...~14 RC
altındadır.
Fakat ben yine de Petrie'nin (piramitin kuzeydoğu köşesinde) ilk 4 taş sırasında aldığı seviyelere ve piramit platformunun kalınlığı için kuzeydoğu köşesindeki Petrie'nin 9 BI ve Maragioglio-Rinaldi'nin 23 CM'lik ölçülerine güveniyor ve onları fiksleyerek gerçeğe yaklaşımlarda bulundum. Buna göre eğer kapı altındaki ilk taşı açığa çıkartır, dolayısıyla ilk 4 taşın seviyelerini alır ve plandaki giriş seviyesini görürseniz şaşırmayın!
Menkaure, 28 Yıl Hüküm Sürdü!
Plandaki şaşırtıcı bir diğer bulgu, Menkaure'nın 2. ve asıl Defin Odası'nın tabanının piramit platformunun tam 28 RC altında olmasıdır. Bunun 1 kez değil Azalan Koridor'un eğim açısını değiştirmeme rağmen birkaç kez gördüm ve 28 RC'yi Menkaure'nın 28 yıl hüküm sürmüş olduğuna yordum. Daha sonra Mısır Kralları Listeleri'ne baktığımda Menkaure için farklı sayıların verildiğini ama Turin Krallar Listesi'nde 28 yıl hüküm sürmüş olduğunu gördüm. Ama onlar 28'i papirüsten doğrudan okuyamadılar, çünkü papirüste 4+4+10=18 yazıyordu ve 10'un üzerinde bir 10 daha olması gerektiğinden hareketle Menkaure'nın 28 yıl hüküm sürmüş olduğunu tahmin ettiler!
Sicilyalı Diodorus'un Tahmini
Tarihçi Diodorus M.Ö. 56-60'ta piramite geldiğinde kapının hemen sol tarafında ve 4. taş sırasında (ki onun altındaki 3. taş sırasında da vardı ama muhtemelen okunamıyordu) bir yazıt görmüş ve oradaki Mısırlılara bu yazıtın ne anlamına geldiğini sormuş. Onlar da Menkaure'nın yazın 23. günde öldüğünü söylemişler. Bunun üzerine Diodorus yazıtın orada bulunmasından hareketle Menkaure'nın piramit tamamlanamadan öldüğü çıkarımında bulunmuş. Ama bence bu, bir çıkarımdan çok bir gerçektir. Nasıl olduğunu bilmiyorum ama Diodorus'un Herodotus gibi sağlam bir bilgi aldığı açık.
Diğer bulguları aşağıdaki piramit planında görebilirsiniz:
1. Tavole 6.4-PDF: Plana doğrudan (hızlıca) erişebilmek için bu dosyayı seçiniz.
2. Tavole 6.4-AUTOCAD: Eğer Autocad programınız varsa rar içinde sıkıştırılmış bu dosyayı seçiniz. Bu dosyada ilkinde yapamadığınız bütün işlemleri yapabilirsiniz.
Yine bu plan TAVOLE 4.3'teki gibi dünyada ilk ve tektir ve piramit ziyaretçilerinin elinin altında bulunması gereken bir başkaynaktır.
PLAN 1. Bu planda giriş seviyesini (kapı seviyesi) kireç taşlarına göre ayarladım ve buna karşılık Giriş ve Azalan Koridorun eğim açısı 26º oldu.
Peki bu plan geçerli olabilir mi?
Olabilir, çünkü Giriş ve Azalan Koridor Büyük Piramit'teki Yükselen Koridor'a benzer, dolayısıyla onun özelliklerini taşır. Bu özelliklerin neler olduğunu aşağıdaki planımızda görebilirsiniz.
Bunun dışında planda fazla bir değişiklik yok. Yani yukarıdaki Plan 2'deki sonuçlar bu planda da geçerlidir.
Bu planda Plan 2'den farklı olan çalışmalar şunlardır:
1. Giriş koridoru ve azalan koridordaki eğim açıları sabit değildir ve onları içinde bulundukları dik üçgenlerdeki 6 trigonometrik oranın aritmetik ortalaması olarak aldım. Bu durumda sizin bu koridorlarda eğim açısından çok Pisagor bağıntısına bakmanız gerekiyor. Çünkü dik üçgenleri doğrulamanın tek yolu budur.
Bu parçada en dikkat çekici bulgu Plan 2'den beri şudur: Bilindiği Büyük Piramit'te koridorların (giriş ve yükselen koridorlar) kesim noktasından yükselen koridorun güney sonuna kadar ya da büyük galerinin kuzey kapısına kadar 75 RC'lik bir uzunluk vardır (Bkz. Tavole 4.3). Menkaure piramitinde bu uzunluk 2 parçaya ayrılmış ve küçük parçası Çin Matematiği'nde "kırık kiriş" olarak bilinen bambu problemindeki gibi yatayda 13 RC olacak şekilde kırılmış ve uzun parçası giriş ve azalan koridora bırakılmıştır.
Bambu Çubuğu ve Petrie'nin Hipotezi
Şimdi Menkaure piramitindeki eğimli koridorlarındaki bu tasarımı Çinliler gibi bambu probleminde ele alalım. 75 RC'lik bir bambu çubuğumuz olsun. Bunu 60+15/28 RC ve 14+13/28 RC olacak şekilde 2'ye bölelim ve küçük parçayı çubuktan ayıralım. Elimizde kalan çubuğun uzunluğu 60+15/28 RC'dir ve bu, piramitteki giriş ve azalan koridorların toplam uzunluğudur. Küçük parça ise aslında atılmadı, yatayda izdüşümü 13 RC olacak şekilde sanallaştı. Yani bu küçük parça piramitte mevcut değil ama sanalda mevcuttur. Tıpkı Petrie'nin Büyük Piramit'teki Yeraltı Odası'na giden yatay koridorda gördüğü gibi (Bkz. Tavole 4. Tav. 4, Şekil 1. Orada dik üçgenin hipotenüsü üzerinde İtalyanca "İpotesi Petrie (Petrie'nin Hipotezi)" yazar).
Petrie'nin hipotezi şudur: Petrie anılan yatay koridorda çalışırken küçük bir parçasının yeraltı odasının içinde olduğunu görür ve bunun nedenini araştırır. Yatay koridorun tam uzunluğunun 17 RC ve taban yatay koridor olmak üzere kurulan dik üçgenin hipotenüsünün azalan koridorun eğim açısına göre 19 RC olduğunu görür. Bu yüzden buna piramitte "Sanal Pasaj" derler. Buna göre Menkaure piramitinde sanal pasajın yataydaki uzunluğu 13 RC ve hipotenüsü ise 14+13/28 RC'dir.
Burada Smyth'ın 7 Nisan 1865 tarihli tablosundaki 25º58'47'' (ki bu, Büyük Piramit'teki yükselen koridorda, doğu tarafında, alınmış maksimum ölçüdür) giriş koridorunun ortalama açısı olan 25º58'50'' ye en yakın sonuç olarak dikkat çeker!
2. Piramitin merkezi için 4 farklı nokta vardır:
2.1. Vyse-Perring'e göre piramitin merkezi uzun yatay koridorun ortası ama büyük odanın biraz içersindedir. Bu durum piramiti tabanlarından değil köşe taşlarından ölçmesinden kaynaklanmıştır.
2.2. Maragioglio-Rinaldi'ye göre merkez uzun yatay koridor sonunda yani büyük odaya girişteki eşiktedir.
2.3. Petrie'ye göre ise merkez bu eşiğin biraz gerisindedir. Bu konuda Keith Hamilton, "The Pyramid of Menkaure, at Giza" adlı makalesinin 60. sayfasındaki şekilde bu durumu gösterir. Fakat Petrie eğimli koridorlarda neredeyse hiç çalışmadı, dolayısıyla böyle bir çıkarımı yoktur. Ayrıca Petrie'nin taban ölçüleri sıkıntılıdır. Planda piramitin tabanını düzelterek merkezi Petrie'ninkinden biraz daha geriden gösterdim!
2.4. Goyon'un ölçümüne göre piramitin batı tabanı Petrie'nin bildirdiği gibi değil 102.20 M'dir. Bu nedenle merkez benim gösterdiğim noktadan biraz daha geriye gitmiştir!
3. Büyük Oda'nın (Large Apartment or Second Chamber) 4 yöndeki duvarların uzunluklarını Petrie'nin ölçülerini orijinal uzunluk ölçüsü birimi olan RC'ye dönüştürerek parçalara göre gösterdim. Buna göre odanın inşaası doğu ve kuzey duvarlarıyla birlikte güney ve batı duvarlarında gerçekleşmiş olduğu anlaşılmıştır, dolayısıyla 4 yöndeki duvarların uzunluklarında farklar oluşmuştur. Yani hatalar güney ve batı duvarlarında gerçekleşmiştir.
4. Bana göre piramitteki en büyük bulgum, Diodorus'un piramitin kuzey yüzünde M.Ö. 59'da gördüğü ve 1968'e kadar bir daha görülmeyen yazıtı tamamlamam olmuştur. Bu yazıt piramite (merdivenle çıkılan) girişte sol tarafta ve 3-4. taş sıralarında yer alır ve şu şekilde okunmuştur:
Bu okumaya göre 4. satırın sağında hilalin altında 4 sayısı vardır. Bu, Akhet mevsiminin 4. ayının gösterir (Bkz. Mısır Takvimi. 1. mevsim, 4. ay). Onun solunda 2 tane (ters U şeklinde) 10 ve 3 tane 1 vardır. Bu da 2.10+3.1=23 gün demektir. Çünkü gün için orada Ra sembolü vardır. Fakat bu yazıtta yıl yoktur. Yani yıl olsaydı, onu mevsim ve ayın sağında görecektik. Ama yok işte!
Yılı nasıl buldum!
Piramitteki araştırmama göre azalan koridor piramit platformunun 18.75 RC altındadır ve bu bize büyük odanın seviyesini verir. Büyük odanın ortasındaki küçük azalan koridorun yüksekliği ise 8.875 RC ve tabanı 2. defin odasından 20 CM yüksekliktedir.
Buna göre 2. defin odasının piramit platformuna göre seviyesi şu şekilde olur (ki burada 1 RC yaklaşık olarak 11/21 M'dir):
0.2.(21/11) + 8.875 + 18.75 = 28.00681818...~28 RC.
Bu sonuç 3 farklı plan yapmama rağmen her seferinde karşıma çıktı ve ben de bunu Menkaure'nın hüküm süresine yordum. Sonra Krallar Listeleri'nde Menkaure'yı aradım ve Turin Krallar Listesi'nde 28 yıl olduğunu gördüm. Fakat papirüste 10 için ters V ve 4 için 2 tane yatay çizgi vardı ve bunların toplamı 10+2.4=18 idi. Bu yüzden orada şu yorum yapılmıştır: "10 işaretinin yalnızca alt kısmı görülebilmektedir, yani yıl sayısı 18, 28 ve hatta 38 olabilir. En az 18 yıllık bir saltanat süresiyle, kayıp isim büyük olasılıkla Giza'da piramitini inşa ettiren Menkaura'ya ait olacaktır. Parça 34, Champollion'un Qq parçasının ilk satırını taşımaktadır." Sonra papirüste (hiyeratik yazıma göre) ters V'nin üzerinde üzerinde bir nokta olabileceği yani 10'nun 20 olması gerektiği tahminle Menkaure'nın 20+2.4=28 yıl hüküm sürmüş olabileceğini düşünmüşler (ki bu tahmini yapmalarının nedeni, diğer krallar listelerinde Menkaure'nın 18 yıldan fazla hüküm sürmüş olduğunun bildirilmesinden kaynaklanıyordu).
Diğer bulgularımı aşağıdaki piramit planında görebilirsiniz:
1. Tavole 6.4-PDF: Plana doğrudan (hızlıca) erişebilmek için bu dosyayı seçiniz.
2. Tavole 6.4-AUTOCAD: Eğer Autocad programınız varsa rar içinde sıkıştırılmış bu dosyayı seçiniz. Bu dosyada ilkinde yapamadığınız bütün işlemleri yapabilirsiniz.
Plan 3. Bu, Menkaure Piramiti'nin saha çalışmalarına (Vyse-Perring-1837/8, Petrie-1881/2, Maragioglio-Rinaldi-1966/7, D. PAMUKTULUM-2022) göre ilk gerçekçi planıdır. Parantez içinde geçen tüm ölçüleri plana işledim ve ne olur ne olmaz diye 2 farklı plan (ki gerçekte 5 farklı plan) çıkarttım. Buna neden olan şey, "Kaplama Taşları" adlı çalışmamdan gördüğünüz üzere piramitin girişindeki kapı altındaki granit kaplama taşlarının seviyelerinin alınmamış olmasıdır. Çünkü parantez içindeki yer ölçümcülerin zamanında piramit girişi kum ve atıkla kapalıydı ve Vyse'ın anlattığına göre piramit etrafında yapılan temizleme işlerinde yaralananlar olmuş, dolayısıyla piramitin kuzey yüzündeki devasa atığı temizlemeyi kimse göze alamamış. Ama şimdi bu atığın büyük bir kısmı temizlenmiş durumdadır. Geriye bir tek kapı altındaki ilk taş sırasının açığa çıkartılması ve anılan çalışmamdan gördüğünüz gibi ilk 4 granit kaplama taşlarının seviyelerinin alınması kalıyor. Keith Hamilton, Menkaure piramiti için 2 Aralık 2020 tarihli ve 92 sayfalık "The Pyramid of Menkaure, at Giza. A Layman's Guide" adlı makalesinde bu durumdan özellikle bahseder. Fakat planım kaplama taşlarındaki çalışmam ve diğer 2 Giza piramitindeki bulgularımla oldukça sağlamdır. Buna göre anılan bu ölçümler yapılsa bile (ki bu ölçümlerin neler olduğunu 4 maddeyle ayrıntılı şekilde planımda verdim), piramitin gerçek planı bu 5 plandan birisi olacaktır. Bu plana o kadar güveniyorum yani ve ben yaş tahtaya basmam!
Şimdi piramitin gerçek planını ve bulgularımı aşağıdaki dosyalarda görebilirsiniz:
1. Tavole 6.4-PDF: Plana doğrudan (hızlıca) erişebilmek için bu dosyayı seçiniz.
2. Tavole 6.4-AUTOCAD: Eğer Autocad programınız varsa rar içinde sıkıştırılmış bu dosyayı seçiniz. Bu dosyada ilkinde yapamadığınız bütün işlemleri yapabilirsiniz.
Not. Plandaki linklere mutlaka bakınız. Çünkü plan onlarla anlam ifade ediyor!
Menkaure Piramiti'nin Gerçek Yüksekliği
Yukarıdaki planlarda "Piramitin Merkezi Hakkında" parçasının sonunda geçen nottaki "Menkaure Piramiti'nin Kaplama Taşlarına Göre Yükseklikleri" adlı dosyamızı aşağıda bulabilirsiniz. Fakat bu dosyanın 2 farklı versiyonu söz konusu olduğundan şimdilik ilk versiyonu yayımlıyorum:
1. Menkaure Piramiti'nin Gerçek Yüksekliği-Muhafazakar Versiyonu, 10.09.2022, 22:01:06.
2. Menkaure Piramiti'nin Gerçek Yüksekliği-Laik Versiyon.
Not. Bu dosyada yüksek mertebeden ekstrapolasyonlardan kuadratik ve kuartik ekstrapolasyonları ilk kez kullanmış olduğuma dikkat ediniz!